‘Bij implementatie zijn creativiteit en zelfsturende principes heel belangrijk’ Luc Abeelen 14 januari 2025

‘Bij implementatie zijn creativiteit en zelfsturende principes heel belangrijk’

portet van Marleen Wildschut
Blog

Het Nederlands Implementatie Collectief startte 10 jaar geleden als netwerk van mensen die zich met implementatie in de zorg bezighielden. Intussen staat die club op het punt een vereniging te worden, heeft 140 leden en werkt aan certificering van implementatieprofessionals. Deze maand organiseert het NIC traditioneel de Week van de implementatie. Een mooi moment om in gesprek te gaan met de mensen die aan de wieg stonden van het NIC. En met hen te bespreken waar het NIC nu staat en zowel kort terug te kijken evenals een blik vooruit te werpen. Deze keer spreken we met Marleen Wilschut, implementatiestrateeg bij I-generator.

Wie ben je en hoe was je betrokken bij de oprichting van het NIC?

‘Ik werkte tien jaar geleden als senior adviseur bij het Nederlands Jeugdinstituut. Ik was coördinator van SEJN, een netwerk rond kwaliteit en beleid binnen de jeugdzorg. Daar had ik ervaren hoe waardevol het is om vanuit verschillende perspectieven kennis en ervaringen met elkaar te delen. Er veranderde in die periode veel binnen de sector, denk aan de transitie en transformatie naar lokaal gefinancierde hulp. Maar bij hoe die veranderingen doorgevoerd werden, stonden we nog te weinig stil. In die tijd was ik op zoek naar hoe we implementatie konden vormgeven, over alle domeinen heen en vanuit de non-profitsector. Ik kwam toen met het idee om vanuit verschillende perspectieven binnen het zorgdomein een netwerk te starten om met elkaar te reflecteren op ‘hoe we als domeinen implementeren’. Verandermodellen uit het bedrijfsleven waarin ontwerp- en projectbenadering de leidende principes waren, vond ik niet zo passen bij de ontwikkel- en procesbenadering waar de zorg zo bekend om is. Zo begon het NIC met een klein clubje, ontstaan vanuit die behoefte.

Tot 2019 was ik actief betrokken bij het NIC, in de rol van netwerkcoördinator. Inmiddels ben ik voor mezelf begonnen. Vanuit I-generator adviseer ik als implementatiestrateeg publieke organisaties bij veranderopgaven en professionaliseringsvraagstukken.’

Wat is er de afgelopen 10 jaar veranderd?

‘Er is ongelooflijk veel kennis ontwikkeld, vooral over welke strategieën werken in welke fase van het implementatieproces. Er werd lang gezegd dat implementatie moeilijk en ingewikkeld is. Er was eigenlijk nooit een match te maken tussen de analyse van een implementatieprobleem en de meest effectieve strategie om dat probleem aan te pakken. Die match is nu steeds eenvoudiger te maken. Dat maakt het organiseren van een strategie concreter en overzichtelijker, waardoor het ook makkelijker is om mensen er enthousiast voor te krijgen.’

Waar ben je trots op als je kijkt waar het NIC nu staat?

‘Ik ben er trots op dat een idee vanuit het hart van een aantal mensen steeds concreter is geworden. Het was een mooie stap dat ZonMw zich, samen met andere partijen, aan het NIC gecommitteerd heeft. Ik denk dat implementeren steeds meer in de spotlight is komen te staan. De wereld is zo snel aan het veranderen; dan moet de zorgsector dat ook doen. Ik ben er blij mee dat het NIC via diverse commissies het vakmanschap van implementeren inzichtelijk maakt. Dat het opleidingen en tools aanreikt.’

Waar liggen de uitdagingen als je naar de toekomst kijkt?

‘In implementatietrajecten ontbreekt er vaak tijd. Dus het draait om creatief zijn en vanuit het hart van mensen, kom je sneller tot veranderen. Daarbij zijn zelfsturende principes heel belangrijk; wat kunnen mensen zelf en hoe kun je dat zo goed mogelijk faciliteren? Als je dat doet, zullen mensen sneller en makkelijker in beweging komen.

Het is mooi dat het NIC het vakmanschap van implementatie steeds meer onder de aandacht brengt, zoals nu ook met het opzetten van de certificering van implementatiedeskundigen. Maar het NIC zou qua promotie nog vaker van zich mogen laten horen!

In de professionalisering die het NIC nu doormaakt, zit potentie. Daarbij is het belangrijk om ook mee te blijven bewegen met veranderende behoeftes van instellingen en organisaties. En iedereen te stimuleren om te reflecteren op hoe iets anders of beter kan en te durven beginnen met implementeren.’

De Week van de implementatie 2025

Van 20 tot en met 24 januari vindt de Week van de Implementatie plaats. In die week kun je deelnemen aan diverse workshops, onder meer over het ontwikkelen van een visie voor je implementatie. Ook is er een consult van Zorg voor innoveren. En hoor je meer over de-implementatie, zorgtechnologie en het aanvragen van subsidie. Doe mee en meld je aan voor een van de activiteiten op het programma.